مقدمه
فاصله پس از دوره بلوغ تا ازدواج، دوران مجردی نام دارد. به نظر شما دوران مجردی چه نیازها و گرایشاتی را به همراه دارد؟ آیا تفاوت های خود را در این دوران با قبل از رسیدن به بلوغ مقایسه کرده‌اید؟ در این دوران به صورت طبیعی و فطری بسیاری از تمایلات اجتماعی، عاطفی، معنوی، جنسی و…، حالت‌های جدیدی پیدا می‌کند. این گرایش‌ها سرانجام به سه مسیر ختم می‌شود: ازدواج، انتخاب راه های جایگزین ازدواج و تداوم دوره مجردی. به گفته صاحب نظران، ازدواج رشد و شکوفایی را به دنبال دارد. درحالی که انتخاب راه های جایگزین ازدواج و تداوم دوره مجردی غالبا آسیب های خاص خود را در پی‌خواهد داشت.
برای عبور موفقیت آمیز از دوران پر افت و خیز مجردی باید دیدگاه منسجم و قابل دفاعی نسبت به این دوران داشته باشیم. ذهنیت شما از دوران مجردی چیست؟ به صورت ساده فرد مجرد کسی است که همسری ندارد. البته ما به طور خاص، در این درسنامه منظورمان افراد مجردی است که تجربه ازدواج ندارند. در دوران مجردی موضوعات پیرامون زندگی خود را بدون شریک زندگی تجربه می‌کنید. این دوران شامل مجموعه ای از خاطرات تلخ و شیرین است. می‌توانید برخی از آنها را نام ببرید؟
در دوران مجردی برای مواجهه صحیح تر با تمایلات، پاسخی به نام ازدواج وجود دارد. گاهی می‌بینیم که مسیر رسمی و صحیح برآورده کردن این تمایلات دشوار است. به نظر شما پیامد این قضیه چیست؟ این موضوع آسیب های مختلفی را گریبانگیر جوانان، خانواده ها و اجتماع می‌کند. نکته مهمی که لازم است آن را درنظر بگیرید این است که مجردی را دوران موقت لحاظ نمایید که در آن توقف کوتاهی دارید. برای عبور موفق از دوران مجردی چه پیشنهادی دارید؟ در ادامه این درسنامه سعی داریم که به این موضوع بپردازیم.
طیف های افراد مجرد
به این نکته توجه کنید که ما نباید تفاوت های میان افراد مجرد را نادیده انگاشته و همه آنها را براساس تصویر مشترکی قضاوت کنیم. افراد مجرد به چند دسته تقسیم می‌شوند که در ادامه قصد داریم به آن اشاره کنیم.
1-مجردانی که به دلیل وجود برخی از باورهای نادرست از طرف خانواده خود یا خانواده طرف مقابل، اقدام به ازدواج‌شان به تعویق افتاده است. آیا در پیرامون خود با این افراد مواجه شده اید؟ این افراد به دلیل وجود برخی از رسوم دست و پاگیر، در زمان مناسب قادر به ازدواج نیستند. برای مثال مهریه های سنگین، جهیزیه های گران قیمت و… ازجمله رسوم سخت گیرانه و باورهای نادرست هستند.
2- افرادی که به ازدواج تمایل دارند ولی به دلیل وضعیت کنونی زندگی‌شان، فرصت مناسبی برای اقدام به ازدواج پیدا نمی‌کنند. هنگامی که این افراد برای ازدواج تصمیم بگیرند، ممکن است که از سوی خانواده خود یا طرف مقابل جواب منفی دریافت کنند. مثلا برخی از افراد برای مدتی درگیر سربازی بوده یا به وضعیت اقتصادی مناسب برای تشکیل زندگی دست نیافته اند. این طیف ازجمله گروه های رایج مجرد در جامعه هستند.
3- افرادی که در پیدا کردن گزینه مناسب برای ازدواج در تنگنا قرار دارند و علی‌رغم تلاش‌شان به نتیجه‌ای نمی‌رسند. این افراد به دو دسته واقع گرا و کمال گرا تقسیم می شوند. فرد واقع گرا براساس ارزیابی صحیح از انتظارات خود و طرف مقابل دست به انتخاب می زند. فرد کمال گرا تا وقتی که طرف مقابل‌اش همه ویژگی های او را نداشته باشد، به ازدواج اقدام نمی‌کند.
4-افرادی که علی رغم فراهم بودن اغلب امکانات مادی، خانوادگی و… تمایلی به ازدواج ندارند و زندگی مجردی را ترجیح می دهند. این دسته در مقایسه با دسته های دیگر بیشتر در معرض آسیب های دوران مجردی قرار دارند. به طوری که احتمال استقبال از راه های جایگزین ازدواج در این گروه بیشتر است.
افراد مجردی را که در هریک از این دسته‌بندی ها اشاره کردیم، دارای الگوی هویتی و سبک زندگی خاص خود هستند. با این حال برخی از این افراد به هر دلیلی تمایل دارند که به طول دوران مجردی خود بیفزایند. برخی دیگر هم قربانی شرایط بیرونی مانند سخت گیری خانواده ها هستند. عده ای هم این دوران را مدت موقت محسوب کرده و امیدوار هستند که یک روزی از این دوران عبور خواهند کرد. توصیه می کنیم به افراد مجرد پیرامون خود نگاه کنید و ببینید که در کدام یک از دسته های فوق قرار دارند.
همچنین شما به عنوان فرد یک مجرد علی رغم تفاوت هایی که با هم‌نوعان خود دارید، دارای اشتراکاتی با آنها می باشید. شما در دوران مجردی از لحاظ جنبه های فردی، اجتماعی، عاطفی و خانوادگی تان با افراد متاهل تفاوت هایی دارید. در ادامه به برخی از ویژگی های ظریف و کلیدی این تفاوت ها اشاره می‌کنیم.
ویژگی های مشترک افراد مجرد
1-در دوره مجردی جنبه هایی از هویت شما در قالب ارتباط با شریک زندگی شکل نگرفته است. در این حالت برخی از جنبه های شخصیتی شما به صورت نهفته باقی می‌ماند. همچنین شما برای سرمایه گذاری عاطفی در زندگی مشترک خود تلاش نمی‌کنید. توصیه می کنیم در این دوران، مدیریت صحیح هیجانات را یاد بگیرید. مثلا می‌توانید بر روی کنترل خشم یا زودرنجی خود یا سایر نقاط ضعف خود، کار کنید.
2-در این دوران شما وظایف و مسئولیت دوران متاهلی را ندارید. مثلا وظیفه تهیه مایجتاج زندگی بر دوش شما نیست یا وقت آزاد بیشتری برای پیگیری علائق شخصی خود دارید. پیشنهاد ما این است که در این دوران مسئولیت پذیری بیشتری را تمرین کنید. مثلا می‌توانید مسئولیت خرید از تره بار را به عهده بگیرید.
3- اهداف و اولویت های شما در دوره مجردی حول محور خودتان، والدین، دوستان تعریف می شود. برای مثال غالبا درآمدتان را غالبا حول محور اهداف و اولویت های فردی تان خرج می‌کنید یا پول تان را اغلب صرف تفریحات خود می نمایید. توصیه می‌کنیم مخارج زندگی خود را مجددا مرور نموده و بعد از آن به ترتیب اولویت، فهرست نمایید.
4- در دوران مجردی فاقد دغدغه و نگرانی جهت حفظ امنیت روانی، فیزیکی و همچنین سلامتی همسر و فرزند خود هستید. در دوران مجردی، این دغدغه ها غالبا معطوف به خود و والدین تان است. پیشنهاد می کنیم به سراغ یادگیری مهارت هایی بروید که برای زندگی آینده شما سودمند و سازنده است. مثل مهارت های کمک های اولیه، داروخانه و…
تمارین
1– برای عبور موفق از دوران مجردی به چه آمادگی هایی نیاز دارید؟
2- از نگاه شما تداوم دوران مجردی چه آسیب هایی را متحمل افراد می‌کند؟
3- با توجه به مطالبی که اشاره کردیم دوران مجردی از دید شما چه چالش ها و فرصت های دیگری را به دنبال دارد؟ تحلیل خود را بنویسید.
4-چرا برخی علی رغم اینکه از امکانات مختلفی برای اقدام به ازدواج برخوردار هستند باز هم تمایلی به ازدواج ندارند؟ تحلیل خود را بنویسید.
