مقدمه
گذر نمودن از دوران مجردی به دوران متاهلی، عمیق ترین تحول در زندگی ماست که نیازمند به کار بستن مهارت های ویژه ای همانند تغییر در نحوه نگرش، مسئولیتپذیری و کسب مهارتهای ارتباطی است. انتقال به دوران متاهلی ممکن است برخی از نگرانیهایی را به همراه خود داشته باشد؛ چرا که فرد باید بین استقلال فردی و تعهد مشترک تعادل ایجاد کند. پس برای گذر موفق از دوران مجردی نیازمند آمادهسازی ذهنی و رفتاری هستیم؛ در این صورت این موضوع نهتنها کیفیت زندگی مشترک را بهبود میبخشد، بلکه میتواند از بروز بسیاری از اختلافات پیشگیری کند. یادگیری مهارتهای لازم برای مدیریت روابط، شناخت انتظارات واقعی از زندگی زناشویی و پذیرش تغییرات طبیعی در سبک زندگی، از ضرورتهای دوران گذار محسوب میشود. با برنامهریزی و آگاهی میتوان این مرحله را به فرصتی برای رشد شخصی و شکلگیری یک زندگی موفق و شاد تبدیل کرد.
همانگونه که اشاره کردیم لازم است که دوران مجردی را به عنوان یک دوره کوتاه مدتی درنظر بگیریم که قرار هست بالاخره از آن عبور نماییم. آگاهی از آسیبهای تداوم دوره مجردی میتواند ما را به تصمیمگیری آگاهانه و خردمندانه ترغیب نماید. برای عبور موفق از این دوران به خودشناسی و کسب مهارت های ارتباطی نیاز داریم که مقدمه ورود به زندگی متاهلی است.
راهبردهای عبور موفق از زندگی مجردی
راهکارهایی برای عبور موفق از زندگی مجردی وجود دارد که در ادامه اشاره خواهیم کرد.
1-سبک تعاملات خود را در جنبه های مختلف خانوادگی، اقتصادی، اجتماعی، شخصیتی، مذهبی و.. بشناسید. مثلا در جنبه روابط خانوادگی آیا شما با والدین خود خیلی راحت وارد تعامل می شوید یا مرزهایی وجود دارد؟ در جنبه اقتصادی، آیا به راحتی خرج می کنید یا برای خرید اولویت قائل هستید؟ در جنبه اجتماعی آیا شما فرد پرجنب و جوش یا آرامی هستید؟ در جنبه شخصیتی آیا فرد درون گرا یا برون گرا هستید؟ در حیطه مذهبی خود را فرد مقیدی می دانید یا خیر. این جنبه ها را به صورت دقیق در خود ارزیابی نمایید.
2-مهارت های ارتباطی و تعاملی خود را برای ازدواج تقویت نمایید. برای مثال مهارت های مدیریت استرس را بیاموزید. برنامه های زندگی خود را اولویت بندی کنید. گفت و گوی سالم و بالغانه را یاد بگیرید. مهارت های همدلی و ابراز وجود و گوش دادن را در خود تقویت نمایید. توصیه می کنیم که ببینید در کدام قسمت ضعف دارید و آن را در دستور کار قرار بدهید.
3-در گام بعدی انتظارات و خواسته های خود را از طرف مقابل خود شناسایی کنید. مثلا از لحاظ جنبه خانوادگی از همسرم انتظار دارم که هر هفته به خانوادهمان سر بزنیم. از نظر جنبه اقتصادی توقع دارم که همسرم اهل پس انداز و قناعت باشد. از نظر اجتماعی از همسرم توقع دارم که با یکدیگر در گردهمایی و آیین های اجتماعی شرکت کنیم. از نظر شخصیتی از همسرم انتظار دارم که فرد معاشرتی و برون گرا باشد. از نظر مذهبی توقع دارم که پایبند مسائل مذهبی باشد. پیشنهاد می کنیم که در این جنبه ها مثال های فراوانی برای خود بزنید.
4- نقاط آسیب پذیر، انتظارات غیر منطقی و فانتزی، نگاه کمال گرایانه و سایر موانع دیگر خود را در این مسیر ارزیابی و بازخوانی نمایید. مثلا اگر توقع دارید همسر آینده شما لزوما فرد پولدار، تحصیلات بالا، خوش قیافه و…باشد. پیامدهای این نگرش را بسنجید و پیامدهای مختلف این باور را یادداشت نمایید.
تمارین
1-در یک برگه ستونی را تنظیم کنید و در هر قسمت از آن سبک های تعاملی خود را در ابعاد خانوادگی، اقتصادی، اجتماعی، شخصیتی و مذهبی بنویسید.
2-نقاط ضعف و آسیب پذیر خود را در تعاملات اجتماعی خود بررسی کنید و آن را یادداشت کنید. ببینید که این ویژگی خود چگونه می تواند بر روی زندگی مشترک آینده شما اثر بگذارد؟
3-انتظارات خود را در ابعاد مختلف زندگی مشترک از طرف مقابل را بنویسید. در کنار آن ستونی تنظیم کنید و دلایل خود را یادداشت کنید
جمع بندی
پس از آشنایی با پیچ و خم ها و چالش های دوران مجردی، فهمیدیم که از نظر انتظارات فردی و اجتماعی، اقتصادی و… میان افراد مجرد و متاهل تفاوت هایی وجود دارد. حتی خود افراد مجرد نیز به چند دسته تقسیم می شوند. به علاوه ملاحظه کردیم عوامل گوناگون اجتماعی، فرهنگی و خانوادگی و فردی وجود دارد که باعث تداوم دوره مجردی میشود. در کنار این جنبه ها، خوشایند بودن دوره مجردی و عدم کسب مهارت های تعاملی از جمله عوامل کلیدی تداوم دوران مجردی بود.
همچنین تداوم دوران مجردی آسیب های فردی و اجتماعی مختلفی برجای می گذارد. برخی از آن آسیب ها اختصاص به جنسیت خاصی داشته و برخی از این آسیب ها مثل آسیب های روانشناختی، جنبه عمومی دارند. در انتها اشاره کردیم که دوران مجردی فرصتی برای کسب مهارت های ارتباطی و خودشناسی است. در واقع این دوره کوتاه مدت را به عنوان فرصتی ببینید که میتوانید مهارت های خودشناسی و ارتباطی و.. را یاد بگیرید. با کسب این مهارت ها میتوانید خود را برای ورود به زندگی مشترک مناسب مهیا نموده و قدم مطمئنی را به سوی زندگی متاهلی بردارید. در درسنامه بعدی به مزایای زندگی متاهلی اشاره خواهیم کرد.
معرفی کتاب
کتاب مجردی موهبت یا مصیبت از تونی گسکینز ترجمه آزاده مسعودنیا نشر روشنگران و مطالعات زنان