پنهان کاری در ازدواج چیست؟
خودسانسوری یا پنهان کاری در ازدواج به معنای پنهان نمودن عمدی اطلاعات، ویژگی‌ها یا تجربیات فردی است که برخی آن را در دوران آشنایی پیش از ازدواج انجام می‌دهند. برخی افراد ممکن است بخش‌هایی از گذشته، باورها، عادت‌ها یا شرایط زندگی خود را پنهان کنند تا تصویر مطلوب‌تری از خود ارائه دهند. پنهان کاری لزوما به قصد فریب در ازدواج نیست و ممکن است ناشی از عوامل دیگر باشد. پنهان کاری در ازدواج شامل مجموعه‌ای رفتارهای کلامی و غیرکلامی می شود. زوج ها و دختر پسر هایی که پیش از ازدواج هر آنچه که هستند را بروز نمی کنند و پر از ابهام و نکات مخفی از خود باقی می گذارند، قطعا نمی توانند ازدواج آسان و سالمی را تجربه کنند.
خودسانسوری در ازدواج را می‌توان از زاویه‌ای دیگر به عنوان یک مکانیسم دفاعی روانی تعریف کرد که افراد برای محافظت از خود در برابر آسیب‌های احتمالی ناشی از عدم پذیرش به کار می‌گیرند. این رفتار نشان‌دهنده ترس از آسیب‌پذیری و تمایل به ارائه تصویری است که طرف مقابل آن را بپسندد. در واقع خودسانسوری نوعی پنهان‌کاری است که با هدف حفظ رابطه و جلوگیری از بروز تنش‌های زودهنگام انجام می‌شود، اما ممکن است در بلندمدت به بی‌اعتمادی و شکاف عاطفی بین طرفین منجر شود.
دلایل خودسانسوری و پنهان کاری در ازدواج
برخی از مسائل و موضوعات در قراهای آشنایی پیش از ازدواج لازم است بیان شود. با این حال به دلایلی که در ادامه ارائه می شود، برخی از بیان آن خودداری می‌کنند. از این رو لازم است دلایل زیربنایی که برخی افراد در قرارهای آشنایی خود مرتکب خودسانسوری شناسایی کنیم. شناخت این موضوع به ما کمک می کند تا تدابیر بهتری به منظور مواجهه بهتر اتخاذ کنیم.
1. عدم اعتماد به نفس
عدم اعتماد به نفس نیز یکی از دلایل رایج خودسانسوری است. افرادی که به خود و ارزش‌هایشان اعتماد کافی ندارند، ممکن است از بیان صادقانه ویژگی‌های خود بترسند. آنها نگران هستند که اگر واقعیت خود را نشان دهند، مورد پذیرش قرار نگیرند. ترس از عدم پذیرش واقعی خود و پایین بودن عزت نفس می‌تواند افراد را به سمت خودسانسوری سوق دهد.
2. ترس از دست دادن طرف مقابل
ترس از دست دادن فرصت گاهی چندان بر افراد سایه می‌اندازد که ترجیح می‌دهند موضوعاتی را که ممکن است طرف مقابل را دلسرد کند پنهان کنند تا شانس تداوم رابطه حفظ شود. برای مثال فردی که مشکلات مالی دارد، ممکن است از بیان آن خودداری کند یا اگر اهل معنویت نیست خود را فرد مذهبی معرفی می کند تا طرف مقابل را از دست ندهد.
3. ترس از قضاوت منفی شدن
یکی از اصلی‌ترین دلایل خودسانسوری در قرارهای آشنایی پیش از ازدواج، ترس از قضاوت شدن است. فرد می‌ترسند که اگر واقعیت خود را بیان کنند، طرف مقابل وی را مورد قضاوت منفی قرار دهد. برای مثال فردی که در گذشته ازدواج ناموفقی داشته، ممکن است از بیان آن خودداری کند تا مورد قضاوت منفی قرار نگیرد.
4. تمایل به جذاب‌تر نشان دادن خود
برخی در قرارهای آشنایی سعی می‌کنند خود را جذاب‌تر و ایده‌آل‌تر از آنچه هستند نشان دهند. این تمایل به ارائه تصویری کامل و بدون نقص، نوعی اعتماد به نفس کاذبی است که باعث می‌شود نقاط ضعف یا تجربیات منفی خود را پنهان نماییم. این رفتار ناشی از این باور است که تنها با نشان دادن جنبه‌های مثبت، می‌توانیم طرف مقابل را جذب کنیم. گاهی نیز داستان‌های زندگی خود را طوری روایت می کنیم که خودمان را در بهترین وضعیت ممکن نشان دهیم.
5. فشارهای فرهنگی و رسانه‌ای
فشارهای اجتماعی و فرهنگی نیز نقش مهمی در پنهان کاری در ازدواج ایفا می‌کنند. انتظارات خانواده و جامعه ممکن است باعث شود افراد برخی موضوعات را پنهان کنند تا مطابق با معیارهای مورد قبول جامعه ظاهر شوند. برای مثال رسانه‌ها بر موفقیت شغلی، تحصیلی یا وضعیت مالی مناسب، فشار زیادی به جوانان فشار وارد می‌کند. از این رو جوانان ممکن است از ورود به بحثی که ممکن است این معیار را خدشه‌دار کند، اجتناب کنند یا وارونه آن را جلوه دهند.
۶. تجربیات گذشته
گاهی خاطرات تلخ یا شکست‌های گذشته ممکن است باعث شود فرد به این باور برسد که صداقت در بیان ویژگی‌ها و انتظارات همیشه نتیجه مثبتی ندارد. برای مثال وقتی فرد در قرارهای آشنایی قبلی خود واقعیت هایی را بیان کرده است که دیگران از تداوم قرار آشنایی صرف نظر کرده اند، ازاین رو فرد برای دوری از این قضیه ممکن است به پنهان کاری در ازدواج رو بیاورد.
نکته ای که درنظرگیری آن حائز اهمیت است این است که باید مطالبی را در دوران پیش از ازدواج بیان نماییم که بر رابطه آینده اهمیت سرنوشت سازی دارد و نگفتن آن باعث ایجاد پیامدهای ناگوار در آینده می شود.
چه موضوعاتی را پیش از ازدواج ممکن است سانسور کنیم؟
موضوعات مهمی وجود دارد که لازم است در دوران آشنایی راجع به آن صحبت شود و عدم گفت وگو می توانند رابطه را دچار آسیب هایی کنند. استفاده از رسانه ها چه اثری بر روابط خانوادگی دارد؟ اگر به روابط خانوادگی خود قبل و بعد از ظهور پدیده ای به نام فضای مجازی نگاهی بیاندازید، به طور کامل متوجه دو قطبی شدن و تفاوت شخصیت افراد در فضای مجازی و فضای حضوری خواهید شد.
برخی از موضوعات رایج که هیچ گاه در فضای مجازی نمی توان به درک کاملی از آن رسید و در دیدار های حضوری نیز باید به طور شفاف راجب این موضوعات پیش از ازدواج بحث کنید. حتی این موضوعات به قدری قابل اهمیت است که در زمان مجردی نیز باید به آن فکر کرد و چارچوب های ذهنی خود را با مطالعه و آگاهی نسبی نسبت به خود دست یافت. این موضوعات عبارت است از:
1- باورها و ارزش‌ها
باورهای مذهبی، فرهنگی یا سیاسی نیز گاهی موضوعاتی هستند که برخی تمایل دارند درباره آنها در مراحل آشنایی صحبت نکنند یا باور خود را جور دیگری جلوه دهند. بسیاری از افراد احساس می‌کنند که بازگو کردن این تفاوت‌ها ممکن است باعث اختلاف‌نظر با طرف مقابل شود. این موضوع به‌ویژه زمانی بحرانی می شود که فرد بخواهد خود را با ارزش‌ها یا باورهای مشابه با طرف مقابل همسو نشان دهد.
2- ویژگی‌های شخصیتی و سبک زندگی
عادت‌های خاص و ویژگی‌های شخصیتی از دیگر مواردی هستند که ممکن است در دوران آشنایی ناگفته بماند. برخی افراد از این نگران هستند که بیان برخی عادت ها و الگوهای شخصیتی آنها باعث کاهش شانس آنها در ادامه فرایند آشنایی شود. لذا تمایل به پنهان کردن این ویژگی‌ها دارند تا تصویری بهتر از خود ارائه دهند. لذا برخی برای جلوگیری از سوءبرداشت یا حفظ تصویر مثبت خود، از بیان این جنبه‌ها خودداری می‌کنند.
3- مسائل مالی
یکی از موضوعاتی که برخی افراد معمولاً در دوران پیش از ازدواج پنهان می‌کنند، وضعیت مالی واقعی آنهاست. بدهی‌ها، مشکلات اقتصادی یا سطح درآمد واقعی ممکن است به دلایل مختلفی ناگفته بماند. این پنهان‌کاری در ازدواج بیشتر زمانی رخ می‌دهد که فرد بخواهد خود را از نظر اقتصادی در شرایط بهتری نشان دهد یا نگرانی از قضاوت مالی طرف مقابل داشته باشد.
4- بیماری‌های روانشناختی و جسمی
بیماری‌های جسمی یا شرایط سلامتی خاص، به‌ویژه اگر تأثیر بلندمدتی بر زندگی داشته باشند، از دیگر مواردی است که ممکن است پنهان شوند. برخی افراد از اینکه شرایط سلامتی آنها باعث نگرانی یا دلسردی طرف مقابل شود، احساس ناامنی می‌کنند.
آسیب های پنهان کاری در ازدواج
1- خودسانسوری در دوران پیش از ازدواج می‌تواند فشار روانی زیادی برای فرد ایجاد کند، زیرا تلاش برای حفظ یک تصویر غیرواقعی از خود نیازمند انرژی روانی بالایی است. این تلاش باعث می‌شود که فرد به مرور زمان با هویتی که از خود ساخته، فاصله بگیرد و احساس نارضایتی درونی را تجربه کند.
2- پنهان‌کاری در ازدواج به مرور زمان منجر به کاهش اعتماد بین طرفین می‌شود. زمانی که حقیقت‌های پنهان‌شده آشکار می‌شوند، احساس فاصله عاطفی به دلیل نبود صداقت اولیه رابطه را تحت تأثیر قرار می‌دهد و ممکن است طرفین از هم دور شوند. درواقع پنهان‌کاری در ازدواج احساس فریب‌خوردگی را در طرف مقابل تقویت می‌کند.
3- رابطه‌ای که بر پایه پنهان‌کاری در ازدواج شکل گرفته باشد، به‌مرور زمان از صمیمیت و صداقت تهی می‌شود. این شرایط باعث می‌شود که بنیان‌های اعتماد و محبت بین طرفین سست شود و رابطه نتواند به عمق عاطفی و پایداری لازم برسد.
راهکارهای کاهش پنهان کاری در ازدواج
1- پذیرش خود و تقویت عزت نفس: برای کاهش خودسانسوری، ابتدا باید میزان عزت نفس خود را تقویت نماییم. زمانی که خود را بپذیریم، در ارائه خود دچار تحریف نمی شویم. تمرین خودشناسی و کارکردن روی پذیرش نقاط قوت و ضعف به ما کمک می‌کند تا در گفتگوهای پیش از ازدواج راحت‌تر و صادقانه‌تر عمل کنیم. به یاد داشته باشیم که هیچ کس کامل نیست و پذیرش این واقعیت، اولین قدم به سوی یک رابطه صادقانه است.
2- تمرین صداقت در روابط روزمره: برای کاهش خودسانسوری در قرارهای پیش از ازدواج، باید ابتدا در روابط روزمره‌مان صداقت را تمرین کنیم و با بسیاری از واقعیت ها روراست برخورد کنیم و از چالش های آن هراس فراگیری به خود راه ندهیم. اگر بیاموزیم که تفاوت‌ها بخش طبیعی هر رابطه‌ای هستند و می‌توان آنها را مدیریت کرد، اعتماد بیشتری برای ابراز وجود پیدا می‌کنیم. زمانی که افراد عادت به بیان واقعیت‌ها و احساسات خود در موقعیت‌های مختلف زندگی داشته باشند، در محیط آشنایی پیش از ازدواج نیز راحت‌تر می‌توانند شفاف عمل کنند.
3- تعریف مرزهای مناسب برای گفتگو: یکی از مشکلات رایج در قرارهای پیش از ازدواج، عدم تعریف مرزهای مناسب برای گفتگو است. باید بدانیم که چه موضوعاتی نیاز به شفاف‌سازی دارند و چگونه می‌توان آنها را به شیوه‌ای صادقانه مطرح نمود. واقعیت‌هایی که بر آینده رابطه ما تاثیر مهمی می گذارند باید بیان شود. البته به‌جای افشای تمام جزئیات در همان دیدارهای اولیه، می‌توان اطلاعات مهم را به تدریج و با توجه به میزان پیشرفت رابطه به اشتراک گذاشت و از درمیان گذاشتن موضوعی که تاثیر مهمی بر آینده رابطه ندارد صرف نظر کرد.
4- تقویت مهارت‌های ارتباطی برای شفافیت بیشتر: یکی از مؤثرترین راه‌ها برای کاهش پنهان کاری در ازدواج، تقویت مهارت‌های ارتباطی است. یادگیری روش‌های بیان صحیح احساسات و افکار می‌تواند به ما کمک کند تا با اعتمادبه‌نفس بیشتری در مورد مسائل کلیدی صحبت کنیم.
5- ایجاد فضای اعتماد و امنیت در گفتگوها: برای کاهش خودسانسوری، باید فضای مساعدی را فراهم کنیم که در آن احساس امنیت و اعتماد وجود داشته باشد. این فضا به ما اجازه می‌دهد تا بدون ترس از قضاوت یا طرد شدن، مسائل واقعی را بیان کنیم. ارتباط صادقانه نیازمند این است که طرفین گوش‌دهنده‌های فعالی باشند و واکنش‌های منفی از خود نشان ندهند.
6- استفاده از مشاوره پیش از ازدواج: مشاوره پیش از ازدواج یکی از بهترین ابزارها برای کاهش پنهان کاری در ازدواج است. جلسات مشاوره به ایجاد فضای گفتگوی سالم و شفاف کمک می‌کند و می‌تواند به دو طرف بیاموزد که چگونه با تفاوت‌ها یا نگرانی‌های یکدیگر روبه‌رو شوند.
جمع بندی
پنهان‌کاری در ازدواج می‌تواند به‌ظاهر از تنش‌های کوتاه‌مدت جلوگیری کند، اما پیامدهای آن در بلندمدت به زیان رابطه تمام می‌شود. صداقت، تقویت عزت‌نفس و ایجاد فضایی امن برای گفتگو، راهکارهای اساسی برای کاهش خودسانسوری هستند. با یادگیری مهارت‌های ارتباطی و بهره‌گیری از مشاوره، می‌توان روابطی مبتنی بر اعتماد و شفافیت ساخت.
