علل تداوم دوران مجردی
یکی از تغییرات اجتماعی برجسته در دهه های اخیر افزایش طول دوران مجردی است. در فاصله میان سال‌های ۱۳۴۵ تا ۱۳۹۵ میانگین سن اولین ازدواج در مردان ۴/۲ و میانگین سن اولین ازدواج زنان ۶/۴ سال افزایش یافته است. برای مثال میانگین سن ازدواج در میان زنان از 4/18 سال 1345 به 23 در سال 1395 رسید. افزایش سن ازدواج ریشه در چه موضوعی دارد؟
تداوم دوران مجردی به نحوه نگرش و رفتارتان هنگام مواجهه با مسائل پیرامون شما بستگی دارد. نگرش و رفتار سازنده می تواند تداوم دوره مجردی را کاهش داده و سرعت ازدواج را بیشتر کند. این مسائل پیرامون عبارت اند از موضوعات اجتماعی، فرهنگی، خانوادگی و روانشناختی. اینکه درباره این جنبه ها چه نگرش یا رفتاری را بتوانید اتخاذ کنید یک عامل کلیدی در کاهش یا افزایش طول دوران مجردی است. طبق مطالعات تداوم دوران مجردی با افزایش احتمال مواجهه با آسیب های دوران مجردی ارتباط وثیقی دارد. در ادامه به برخی از پژوهش هایی که در سال های اخیر در کشورمان درباره علل تداوم دوران مجردی صورت گرفته است، اشاره می‌کنیم:
براساس مطالعات، گرایش جوانان به تداوم دوره مجردی در مقایسه با دوران گذشته افزایش چشمگیری پیدا کرده است. فکر می کنید دلیل این موضوع چه چیزی است؟ طبق مطالعات گرایش به ادامه تحصیل و اشتغال باعث افزایش طول دوران مجردی و اقدام به ازدواج در سنین بالاتر می‌شود. آیا این موضوع می‌تواند مقدمه‌ای بر ایجاد آسیب های دوران مجردی باشد؟[1]
به صورت خاص دلایل تداوم دوران مجردی از دیدگاه دختران و پسران چیست؟ از نظر پسران مشکلات اقتصادی، تردید و دودلی در انتخاب همسر از عمده ترین علل گرایش به زندگی مجردی بود. یعنی برخی پسران در وضعیت دوراهی میان برآورده کردن نیازهای خود در ازدواج و واقعیت های زندگی مشترک مثل مسئولیت پذیری و تعهد قرار دارند. در میان دختران نیز نگرش کمال‌گرایانه آن ها نسبت به ازدواج از مهمترین زمینه های گرایش به زندگی مجردی است. در این مطالعه توقعات اجتماعی آن ها و سخت‌گیری والدین نقش بسزایی در کمال گرایی دختران داشت. برای مثال وقتی آنها با پسری مواجه می شدند که وضعیت اقتصادی ایده آلی نداشت از ازدواج با او خودداری می کردند. برای مثال وقتی پسری حاضر به پذیرش مهریه بالا نبود دختر یا خانواده دختر، وی را نمی‌پذیرفتند.[2]
به نظر شما چه عواملی می تواند به تداوم دوران مجردی دامن بزنند؟ همانگونه که اشاره کردیم جنبه های اجتماعی و فرهنگی، سخت گیری خانواده‌ها و برخی از رسومات فرهنگی، زمینه مساعدی برای افزایش طول دوران مجردی است. ولی همه ماجرا به این موضوع ختم نمی‌شود. بخش عمده این موضوع ریشه در آگاهی و تصمیمات فرد دارد. به نظر شما خود فرد نقشی برای استمرار دوران مجردی خود دارد؟
دوران مجردی برای برخی زمان مطلوب و دلپذیری به حساب می‌آید، زیرا می‌توانند خود را از فشار مسئولیت پذیری و تعهد رها کنند. آیا برای شما هم بدین صورت است؟ این طیف برای انجام فعالیت های مورد دلخواه خود مثل تفریحات و… احساس آزادی عمل بیشتری دارند. این موضوع زمینه ساز مواجه با برخی از آسیب های دوران مجردی مشترک می باشد.[3]
بخش دیگری از علل تداوم مجردی، به فقدان مهارت های تشکیل زندگی مشترک برمی‌گردد. مواردی مانند فقدان سواد خودشناسی، تنظیم هیجانی نامناسب و مهارت های اجتماعی ناکافی از جمله علل دیگر تداوم دوران مجردی است. این موارد برای برخی می تواند بهانه محکمی جهت استمرا دوره مجردی باشد. در این شرایط احتمال بروز آسیب های دوران مجردی افزایش خواهد یافت.
این دو جنبه به صورت واضح به نقش اراده خود فرد در تداوم دوران مجردی اشاره دارد. توصیه می کنیم این دو موضوع را در خود بررسی کنید و ببینید که آیا مجردی تجربه دلخواه شماست؟ یا اینکه در مهارت های بین فردی و تنظیم هیجانی هنوز جای کار دارید؟
تمارین
1-درباره این مسئله فکر کنید که تا چه اندازه مسائل مربوط به تاخیر در ازدواج تحت کنترل شما قرار دارد و تا چه اندازه تحت کنترل شما نیست. درباره جنبه هایی که تحت کنترل شماست بیشتر فکر کنید و برای آن برنامه ریزی کنید.
2-راهکارهایی را درنظر دارید که بتوانید با کمک آن دوران مجردی خود را کاهش دهد؟
3-چه افکار و رفتارهایی به تداوم دوران مجردی دامن می زنند؟
[1] واکاوی دلایل گرایش جوانان به زندگی مجردی و رویگردانی از ازدواج (ensani.ir)
[3] https://jfr.sbu.ac.ir/article_95162_c5c7135cbcf8140dd186cddc9c1e2c5a.pdf
