اختلال شخصیت نمایشی چیست؟

قبل از اینکه به ابعاد ازدواج با شخصیت نمایشی بپردازیم لازم است در ابتدا اختلال شخصیت نمایشی را تعریف کنیم. اختلال شخصیت نمایشی (Histrionic Personality Disorder) نوعی اختلال شخصیت است که با رفتارهای توجه‌طلبانه، هیجانات شدید و نمایشی‌گری مشخص می‌شود. افراد مبتلا به این اختلال برای جلب توجه دیگران، رفتارهای اغراق‌آمیز از خود نشان می‌دهند و در موقعیت‌های اجتماعی بسیار فعال و برون‌گرا ظاهر می‌شوند. این ویژگی‌ها اغلب باعث ایجاد چالش‌هایی در روابط و زندگی روزمره آن‌ها می‌شود.

این افراد معمولا در اغلب موقعیت ها به دنبال برطرف کردن حس توجه‌طلبی شان هستند و چنانچه احساس کنند کافی مورد توجه قرار نگرفته‌اند، دچار ناراحتی می‌شوند. هیجانات آن‌ها اغلب سطحی و سریع تغییر می‌کند و ممکن است در بیان احساسات خود اغراق کنند. رفتارهای نمایشی، مانند لباس‌های خاص یا گفتارهای دراماتیک، از دیگر نشانه‌های بارز این اختلال است که هدف آن جلب توجه و تحسین دیگران است. شناسایی این عوامل می‌تواند به ما کمک کند در ازدواج با شخصیت نمایشی دقت لازم را مبذول کنیم.

علل ایجاد اختلال شخصیت نمایشی چیست؟

شاید در بحث ازدواج با شخصیت نمایشی از خود بپرسیم که این اختلال ناشی از چیست. به طور مختصر اشاره می کنیم که علل ایجاد اختلال شخصیت نمایشی به ترکیبی از عوامل ژنتیکی، تربیتی و محیطی برمی گردد. از نظر ژنتیکی، ممکن است برخی افراد به دلیل ساختار بیولوژیکی خاص خود، مستعد ابتلا به این اختلال باشند. با این حال، عوامل محیطی و تربیتی را در این خصوص نباید نادیده گرفت.

تجربیات دوران کودکی مانند کمبود توجه، نیاز مداوم به تأیید دیگران یا قرار گرفتن در محیط‌هایی که رفتارهای نمایشی تشویق می‌شود، از دیگر عوامل مؤثر هستند. این شرایط می‌تواند باعث شود فرد برای جلب توجه و احساس ارزشمندی، به رفتارهای اغراق‌آمیز روی آورد. ذکر این نکته خالی از لطف نیست که جلب توجه و نمایش دادن خود در برخی فضاها مخصوصا شبکه های اجتماعی به عنوان ویژگی‌های مثبت تلقی می‌شود.

تشخیص اختلال شخصیت نمایشی در ازدواج

*احساسات شدید و اغراق‌آمیز

فرد دچار اختلال شخصیت نمایشی در دوران آشنایی خیلی زود احساسات عمیق ابراز می‌کند و رابطه را بیش‌ازحد به صورت ویژه جلوه می‌دهد. ممکن است در مدت کوتاهی از صمیمیت عمیق گفت و گو کند، اما با کوچک‌ترین بی‌توجهی، واکنشی شدید و احساسی نشان دهد.

*بزرگ‌نمایی در توصیف اتفاقات و روابط

اگر طرف مقابل شما همیشه مسائل را شدیدتر از واقعیت نشان می‌دهد و روابط خود را بسیار خاص و استثنایی توصیف می‌کند، این می‌تواند یک هشدار باشد. این افراد اغلب از کلمات اغراق‌آمیز استفاده می‌کنند و در واکنش به اتفاقات کوچک، رفتارهای غیرواقع گرایانه از خود نشان می‌دهند.

*نیاز افراطی به توجه و تأیید

اگر طرف مقابل همیشه به دنبال تأیید، تحسین و مرکز توجه بودن است، می‌تواند نشانه‌ای از این اختلال باشد. چنانچه غیرعمد پاسخ تماس وی را ندهید ممکن است فوراً ناراحت شده و رفتارهای دراماتیک یا حتی قهر کند.

*رفتارهای اغواگرانه و نمایشی

این افراد معمولا در جمع به نحو بیش‌ازحد صمیمی، پرانرژی و گاهی اغواگرانه رفتار می‌کنند. اگر متوجه شدید که طرف مقابل برای جلب توجه، به جذابیت ظاهری و نمایش احساسات اهمیت زیادی می‌دهد، بهتر است محتاط باشید.

سوالات مناسب جهت شناسایی علائم شخصیت نمایشی پیش از ازدواج

*نسبت به انتقاد و تحسین دیگران چه واکنشی نشان می دهی؟

*وقتی در یک رابطه دچار ناراحتی می‌شوی، معمولاً چطور واکنش نشان می‌دهی؟

*وقتی کسی آن‌طور که انتظار داری رفتار نکند، چه احساسی پیدا می‌کنی؟

*چگونه در شرایط مختلف با تغییرات کنار می‌آیی؟

چالش‌های ازدواج با فرد مبتلا به اختلال شخصیت نمایشی

ازدواج با افراد دچار اختلال شخصیت نمایشی چالش های فردی، بین فردی و عاطفی دارد که در ادامه به آنها اشاره می‌کنیم.

چالش های فردی ازدواج با شخصیت نمایشی

*نیاز شدید به توجه

یکی از بارزترین ویژگی‌های ازدواج با شخصیت نمایشی، نیاز مداوم فرد به توجه و تحسین است. این افراد ممکن است برای جلب توجه، رفتارهای نمایشی یا حتی اغراق‌آمیز از خود نشان دهند. این موضوع می‌تواند برای همسر خسته‌کننده باشد، به‌ویژه اگر احساس کند که نیازهای عاطفی خودش نادیده گرفته می‌شود.

*رفتارهای تکانشی

افراد مبتلا به ممکن است رفتارهای تکانشی از خود نشان دهند، مانند تصمیم‌گیری‌های ناگهانی یا تغییرات سریع در برنامه‌های زندگی. این رفتارها می‌تواند ثبات زندگی زناشویی را تحت تأثیر قرار دهد و همسر را با احساس عدم امنیت و پیش‌بینی‌ناپذیری مواجه کند.

چالش های بین فردی ازدواج با شخصیت نمایشی

*مشکل در ایجاد روابط عمیق و پایدار

افراد مبتلا به این اختلال ممکن است در ایجاد روابط عمیق و پایدار مشکل داشته باشند. احساسات آن‌ها اغلب سطحی و زودگذر است، که می‌تواند مانع از شکل‌گیری پیوندهای عاطفی عمیق شود. این موضوع می‌تواند همسر را با احساس تنهایی یا نارضایتی مواجه کند، حتی اگر رابطه از بیرون پرجنب‌وجوش به نظر برسد.

*واکنش به انتقاد و مشکلات در حل تعارضات

افراد مبتلا به اختلال شخصیت نمایشی معمولاً در مواجهه با انتقاد بسیار حساس هستند و ممکن است به‌جای پذیرش اشتباهات، واکنش‌های دفاعی یا حتی نمایشی از خود نشان دهند. این موضوع می‌تواند حل تعارضات را دشوار کند و باعث ایجاد تنش‌های مکرر در رابطه شود.

*تمایل به اغواگری

ازدواج با شخصیت نمایشی گاهی با چالش‌هایی مانند تمایل فرد به اغواگری یا جلب توجه دیگران همراه است. این رفتارها می‌تواند اعتماد بین زوجین را تضعیف کند و احساس ناامنی در رابطه ایجاد نماید. همسر ممکن است دائماً نگران باشد که توجه فرد به سمت دیگران جلب شود.

چالش های عاطفی ازدواج با شخصیت نمایشی

*وابستگی عاطفی و فشار بر همسر

ازدواج با شخصیت نمایشی اغلب با وابستگی عاطفی شدید همراه است. این افراد ممکن است برای احساس امنیت و ارزشمندی، نیاز مداوم به تأیید و حمایت همسر خود داشته باشند. این وابستگی می‌تواند برای همسر فشارآور باشد، به‌ویژه اگر احساس کند که مسئولیت تأمین تمام نیازهای عاطفی فرد بر دوش اوست.

*عدم ثبات در رابطه عاطفی

ازدواج با شخصیت نمایشی می‌تواند شبیه به یک ترن هوایی احساسی باشد! احساسات این افراد اغلب اغراق‌آمیز و نمایشی است و ممکن است در لحظه‌ای شاد و پرانرژی باشند و در لحظه‌ای دیگر غمگین و ناامید. این نوسانات سریع هیجانی می‌تواند همسر را سردرگم کند و ثبات عاطفی رابطه را تحت تأثیر قرار دهد.

ازدواج با شخصیت نمایشی چالش‌های خاص خود را دارد، اما با آگاهی، صبر و تلاش می‌توان این رابطه را مدیریت کرد و به سمت بهبود هدایت نمود.

راهکارهای مدیریت رابطه با فرد مبتلا به اختلال شخصیت نمایشی

در صورتی که به هر دلیلی قصد ازدواج با فرد دچار اختلال شخصیت نمایشی را دارید یا در حال حاضر با این فرد زندگی می کنید چند توصیه داریم:

*چگونه با نیاز به توجه شدید همسر مقابله کنیم؟

ازدواج با شخصیت نمایشی به معنای زندگی با فردی است که تشنه توجه و تأیید است. در این شرایط، باید تعادل را حفظ کنید؛ هم نیازهای او را درک کنید و هم اجازه ندهید که این خواسته دائمی به شما فشار بیاورد. محبت و توجه به‌صورت مدیریت‌شده، همراه با تقویت عزت‌نفس همسرتان، می‌تواند از وابستگی بیش‌ازحد او به تأیید دیگران بکاهد.

*مدیریت تعارضات و تنظیم هیجانی در رابطه

افراد دارای اختلال شخصیت نمایشی معمولا در برابر تعارضات احساسی، واکنش‌های شدیدی نشان می‌دهند. به‌جای گرفتار شدن در طوفان احساسات، با آرامش و کنترل هیجانی با او صحبت کنید. تعیین زمان مناسب برای گفت‌وگو، استفاده از جملات مثبت و تمرکز بر حل مسئله، به کاهش درگیری‌ها کمک می‌کند. ازدواج با شخصیت نمایشی نیازمند صبر و مهارت‌های ارتباطی قوی است.

برای مثال اگر همسرتان به دلیل یک موضوع کوچک ناراحت شده و واکنش شدیدی نشان می‌دهد، به جای بحث در همان لحظه، بگویید: الان هر دو ناراحت هستیم، بهتر است کمی زمان بگذاریم و بعد با آرامش در این مورد صحبت کنیم.

*مرزگذاری سالم در ارتباط و جلوگیری از فرسودگی عاطفی

در رابطه با فرد نمایشی، مهم است که حد و مرزهای مشخصی تعیین کنید. شما مسئول تأمین تمام نیازهای عاطفی او نیستید، پس باید فضایی برای خودتان هم در نظر بگیرید. یاد بگیرید که بدون احساس گناه “نه” بگویید و اجازه ندهید که انرژی عاطفی شما بیش‌ازحد تخلیه شود. ازدواج با شخصیت نمایشی در صورتی موفق خواهد بود که هر دو طرف، استقلال و حریم شخصی یکدیگر را محترم بشمارند.

برای مثال می توان گفت: برایت ارزش قائل هستم، اما نیاز دارم زمانی را هم به خودم اختصاص دهم تا انرژی بگیرم.

*نقش همدلی و درک در بهبود رابطه

درک ریشه‌های هیجانی رفتارهای همسرتان، می‌تواند باعث همدلی بیشتر در رابطه شود. اغلب این افراد در کودکی به‌اندازه کافی توجه دریافت نکرده‌اند، پس رفتارشان از یک نیاز عمیق نشأت می‌گیرد. به‌جای سرزنش یا مقابله، سعی کنید به احساسات او گوش دهید و روش‌هایی برای ابراز محبت واقعی و سالم پیدا کنید. این کار نه‌تنها تنش‌ها را کاهش می‌دهد، بلکه رابطه را عمیق‌تر و رضایت‌بخش‌تر می‌کند.

برای مثال اگر همسرتان به دلیل بی‌توجهی شما ناراحت شده، به جای دفاع از خود، بگویید: متوجه هستم که احساس می‌کنی به تو توجه کافی نمی‌کنم و این موضوع تو را ناراحت کرده است. می‌خواهم بیشتر مراقب احساساتت باشم.

جمع بندی

ازدواج با فردی که دچار اختلال شخصیت نمایشی است، نیازمند درک عمیق و مدیریت هوشمندانه است. این افراد با نیاز شدید به توجه و نوسانات هیجانی، ممکن است چالش‌هایی در رابطه ایجاد کنند. با این حال، با تعیین مرزهای سالم، تقویت عزت‌نفس و تمرکز بر همدلی، می‌توان رابطه‌ای پایدار و رضایت‌بخش ساخت. آگاهی و صبر کلیدهای اصلی برای تبدیل این چالش‌ها به فرصت‌های رشد و بهبود رابطه هستند.