ارتباط، همانند پل ارتباطی میان زوجین، در حل تعارضات نیز نقش بسیار مهمی ایفا می‌کند. در واقع، می‌توان گفت که ارتباط موثر، کلید اصلی حل هر گونه تعارضی است. به نظر شما چرا ارتباط گیری صحیح در حل تعارضات مهم است؟ در ادامه به برخی از آنها اشاره می کنیم:

• درک متقابل:  ارتباط موثر به طرفین درگیر کمک می‌کند تا دیدگاه‌ها، احساسات و نیازهای یکدیگر را بهتر درک کنند. این درک متقابل، پایه و اساس هرگونه حل مسالمت‌آمیز است.
• کاهش سوءتفاهم: بسیاری از تعارضات به دلیل سوءتفاهمات کوچک به وجود می‌آیند. ارتباط واضح و روشن می‌تواند از بروز این سوءتفاهمات جلوگیری کند و به حل سریع‌تر مشکل کمک کند.
• افزایش اعتماد: وقتی طرفین درگیری احساس کنند که به طور جدی به حرف‌هایشان گوش داده می‌شود و دیدگاه‌هایشان مورد احترام قرار می‌گیرد، اعتماد بین آن‌ها افزایش می‌یابد. این اعتماد، زمینه‌ای مناسب برای حل مسالمت‌آمیز تعارض فراهم می‌کند.
• یافتن راه حل‌های مشترک: با برقراری ارتباط موثر، طرفین درگیری می‌توانند به جای تمرکز بر موضع خود، بر روی یافتن راه حل‌هایی که به نفع همه باشد، تمرکز کنند.

به نظر شما هنگام مواجهه با برخی از چالش های زندگی مشترک چه راهبردهایی لازم است اتخاذ نماییم؟ در حل و فصل تعارضات زناشویی لازم است که برخی از راهبردها را به کار بگیریم که از جمله مهم ترین آنها عبارت اند از:

• گوش دادن فعال  به جای اینکه فقط منتظر نوبت خود برای صحبت کردن باشید، به حرف‌های طرف مقابل به طور کامل گوش دهید. سعی کنید منظور او را درک کنید و از پرسیدن سوالات باز برای روشن شدن موضوعات استفاده کنید.
• بیان واضح و روشن: افکار و احساسات خود را به طور واضح و روشن بیان کنید. از عبارات “من” به جای “تو” استفاده کنید تا طرف مقابل احساس حمله نشود.
• احترام متقابل: به عقاید، احساسات و ارزش‌های طرف مقابل احترام بگذارید. حتی اگر با آن‌ها موافق نیستید، سعی کنید دیدگاه او را درک کنید.
• همدلی: سعی کنید خود را به جای طرف مقابل بگذارید و احساسات او را درک کنید.
• پرهیز از قضاوت:  قضاوت کردن طرف مقابل باعث می‌شود او احساس کند که شنیده نمی‌شود و در نتیجه، ارتباط شما مختل می‌شود.
• تمرکز بر مسئله، نه شخص: به جای اینکه به شخصیت طرف مقابل حمله کنید، بر روی مسئله‌ای که باعث ایجاد تعارض شده است تمرکز کنید.
• یافتن نقاط مشترک:  به جای تمرکز بر تفاوت‌ها، به دنبال نقاط مشترکی باشید که بر اساس آن‌ها بتوانید به توافق برسید.

داستانی در مورد ارتباط موثر بین زوجین

علی و فاطمه زوج جوانی بودند که زندگی آرامی داشتند. اما با گذشت زمان، متوجه شدند که در برقراری ارتباط با یکدیگر دچار مشکل شده‌اند. بحث‌های کوچک، به تدریج به اختلافات بزرگ تبدیل شده بود و فاصله‌ای عمیق بین آن‌ها ایجاد کرده بود.

یک روز، فاطمه با ناراحتی به علی گفت: “احساس می‌کنم که تو دیگه منو نمی‌شنوی. هر وقت سعی می‌کنم باهات حرف بزنم، فکر می‌کنی که می‌خوام بهت گیر بدم.”

علی با تعجب پاسخ داد: “من که اینطور فکر نمی‌کنم. من همیشه به حرف‌های تو گوش می‌دهم.”

اما فاطمه احساس می‌کرد که علی واقعاً به حرف‌های او گوش نمی‌دهد. او فقط منتظر است که نوبت خودش برسد تا حرف‌های خودش را بزند.

این موضوع باعث شد که علی به رفتارهای خودش فکر کند. او متوجه شد که وقتی فاطمه صحبت می‌کند، او بیشتر به دنبال پیدا کردن راهی برای دفاع از خودش است تا اینکه به حرف‌های فاطمه گوش دهد.

علی تصمیم گرفت که تغییری در رفتار خود ایجاد کند. او به کلاس‌های ارتباط موثر رفت و یاد گرفت که چگونه به طور فعال به حرف‌های دیگران گوش دهد. او همچنین یاد گرفت که چگونه احساسات خود را به صورت واضح و بدون سرزنش بیان کند.

وقتی علی به خانه برگشت، با فاطمه صحبت کرد و به او گفت که می‌خواهد در بهبود ارتباطشان تلاش کند. او از فاطمه خواست که به او کمک کند تا یاد بگیرد که چگونه یک شنونده بهتر باشد.

فاطمه از این تغییر در رفتار علی بسیار خوشحال شد. آن‌ها شروع کردند به گذراندن وقت بیشتری با هم و صحبت کردن در مورد احساسات و نیازهایشان. آن‌ها یاد گرفتند که چگونه به جای بحث کردن، مشکلاتشان را حل کنند.

در فرایند برقراری ارتباط موثر، برخی از موانع وجود دارد. گاهی این موانع آسیب های مختلفی را به دنبال دارد. برخی از موانع برقراری ارتباط موثر عبارت اند از:

• قضاوت: قضاوت کردن همسرتان باعث می‌شود او احساس کند که شنیده نمی‌شود و در نتیجه ارتباط شما مختل می‌شود.
• تعمیم دادن: به جای تمرکز بر یک رفتار خاص، تمام رفتارهای همسرتان را بر آن اساس تعمیم می‌دهید.
• بستن ذهن: اگر ذهن خود را نسبت به دیدگاه همسرتان ببندید و صرف بر روی دیدگاه خود اصرار نمایید، امکان یادگیری و رشد در رابطه از بین می‌رود.
• ترس از آسیب‌پذیری: ترس از آسیب‌پذیری باعث می‌شود نتوانید احساسات واقعی خود را با همسرتان در میان بگذارید.

مثالی از قضاوت کرن بین زوجین : علی پس از یک روز کاری طولانی و خسته‌کننده به خانه می‌آید و متوجه می‌شود که شام آماده نیست.

“باز هم خودت رو نرسوندی؟ همیشه کار خونه رو به عهده من می‌گذاری. انگار تو اصلا نمی‌فهمی که من هم خسته‌ام!“

در این مثال، علی به جای همدلی با همسرش و درک شرایط او به سرعت او را قضاوت می‌کند و به او برچسب می‌زند.