8 دقیقه
محمد سجاد غفوری
زیبایی یکی از موضوعاتی است که در انتخاب همسر اثرگذار است. زیبایی در عصر مدرن شرایط خاص خودش را پیدا کرده است. در دهه های اخیر برخی از جنبش ها با شعار توجه به معیار زیبایی، علاقه جوانان را به خود جلب کرده اند. در عصر حاضر تبلیغ ایده زیبایی بدون عیب و نقص با کمک رسانه ها و شبکه های اجتماعی با قدرت در حال پیشروی است که در این مسیر طرفداران خاص خود را پیدا کرده است.
رسانه ها با قدرت اقناعی شان این باور را در ما تقویت میکنند که داشتن ظاهر ایده آل نه تنها مطلوب است بلکه برای موفقیت و تایید اطرافیان ما امر ضروری است. در چنین شرایطی ممکن است معیار زیبایی در ازدواج ما دستخوش تغییراتی شود.
لذا برای پرداختن به موضوع معیار زیبایی در ازدواج باید درباره نحوه اثرگذاری رسانه های اجتماعی دیدگاه انتقادی داشته باشیم و ببینیم که چگونه رسانه های اجتماعی طرز نگاه خود را درباره معیار زیبایی به کاربرانش غالب می کند. بیایید در این مقاله درباره این مسئله کنکاش کنیم.
مهمترین پرسش هایی که در این مقاله به آن ها پاسخ میدهیم:
1- چگونه رسانه های اجتماعی به معیار زیبایی در ازدواج دامن می زنند؟
2-آیا تلاش رسانه ها در انتقاد از معیارهای زیبایی موفقیت آمیز بوده است؟
3- تاکید صرف بر معیار زیبایی در ازدواج چه آسیب هایی دارد؟
4- راهکارهای کاهش تاکید بر معیار زیبایی در ازدواج چیست؟
چگونه رسانه های اجتماعی به معیار زیبایی در ازدواج دامن می زنند؟
رسانه های اجتماعی از طریق ترفندهای مختلف بر نحوه ادراک کاربران از بدن تأثیر می گذارد. افراط در پرداختن به معیار زیبایی در ازدواج به حدی رسیده که صنعت هالیوود فیلم هایی را در این زمینه تولید کرده است. برای مثال فیلم جدید نتفلیکس به نام “uglies” (2024) به خطرات جامعهای میپردازد که بر اساس نگاه ایده آل گرایانه بنا شده است که معیار زیبایی را به عنوان یک ایدهآل توهمی تعریف میکند. داستان این فیلم بدین قرار است که ظاهر بدنی ایده آل باید از طریق روشهای علمی، جادویی و جراحی در سن 16 سالگی به دست بیاید و همه باید تابع آن باشند. در برابر این قانون مقاومتی شکل می گیرد که با این هدف که افراد باید به طور طبیعی پیر شوند، غذای خود را تولید کرده و به جای پول کالاها را مبادله کنند. برخی از راه های کلیدی تاثیر رسانه های اجتماعی بر بدن عبارت اند از:
1-بسیاری از جوانان تحت تأثیر این باور هستند که کسب موفقیت و تأیید مستلزم توجه به معیار زیبایی است. از این رو آنها انتظارات و تبلیغات رسانه ها را نزد خود درونی می کنند. آلبرت باندورا یکی از روانشناسان مطرح حال حاضر می گوید که رسانهها از این طریق بر ما تأثیر میگذارند که با ارزش های جامعه، مثل موفقیت به خاطر داشتن ظاهر زیبا، همراستا شویم.
2- پلتفرم های رسانه های اجتماعی مانند اینستاگرام غالبا تصاویر و محتویاتی از افراد با ظاهر عالی و تمام عیاری را به نمایش می گذارند. البته این تصاویر به شدت تحریف شده است و پشت صحنه را از دید مخاطبان پنهان می کنند. این بمباران از تصاویر و فیلم ها که در فضای مجازی به گوشی های کاربران مخابره می شود موجب نامطلوب شدن رابطه های زنان و مردان شده است. از جمله معیار هایی که امروزه رسانه به نا درستی منتقل می کند، نمایش روابط جنسی خاص می باشد. نتیجه این پورنوگرافی در زندگی مشترک نتایج معکوسی داشته و آسیب های جبران ناپذیری به خانواده ها می رساند.
3- کاربرانی که مدت زمان زیادی را صرف شبکه های اجتماعی میکنند اغلب درگیر مقایسه بین ظاهر واقعی خود و محتویات شبکه های اجتماعی می شوند. به همین دلیل کاربران تمایل دارند نسخه غیرواقعی خود را به نمایش بگذارند. از این رو رسانه ها برای معرفی معیار زیبایی در ازدواج فرهنگ مقایسه را ترویج می کنند.
آیا تلاش رسانه ها در انتقاد از معیارهای زیبایی موفقیت آمیز بوده است؟
از جمله مخاطرات و آسیب های شبکه اجتماعی بر خانواده می توان به برخی رسانه ها که معیار زیبایی در ازدواج را به عنوان ملاک بنیادی عادی سازی میکنند. علی رغم اینکه آنها شعارهای فریبنده ای را برای ترویج مراقبت و ارتقای ما سر می دهند ولی اگر خوب دقت کنیم اغلب اهدافشان حول محور مراقبت بیش از اندازه از ظاهر، وضعیت بدن و توجه به انواع برندها و… میچرخد. از این رو این رسانه ها استانداردهای زیبایی خاصی را تقویت می کنند.
برخی از رسانه ها ممکن است محتویات انتقادی درباره معیار زیبایی در ازدواج را تولید کنند. با این حال نکته ای که در این فیلم ها وجود دارد این است که در این تولیدات یک تناقض آشکاری دیده می شود. بسیاری از این فیلمها و سریالها از سلبریتیهایی استفاده میکنند که خود به نوعی نماینده معیارهای زیبایی هستند. در این حالت بیننده ممکن است به جای تمرکز بر محتوای انتقادی، بیشتر بر روی زیبایی ظاهری آنها تمرکز کند. این موضوع نه تنها به نقد معیار زیبایی در ازدواج کمک میکند، بلکه به تقویت آن نیز دامن میزند.
بنابراین رسانه ها و شبکه های اجتماعی علی رغم تلاش ها و تعیین اهدافی برای اعتراض به معیار زیبایی در ازدواج نتوانسته اند خواسته های مخاطبان شان را برآورده نموده و نگرانی های مربوط به وضعیت ظاهری آنها را کاهش دهند و گاهی نیز معیار زیبایی در ازدواج را در مسیر دیگر باز تولید کرده اند.
آسیب های تاکید بر معیار زیبایی در ازدواج
1-قرارگیری مداوم در معرض تاکید بر معیار زیبایی در ازدواج، افکار و احساسات ناخوشایندی را به دنبال دارد. بسیاری از کاربران احساس می کنند برای رعایت این معیارها تحت فشار هستند. این موضوع منجر به نارضایتی از بدن و اعتماد به نفس پایین می شود.
2-تله مقایسه ناشی از معیار زیبایی می تواند احساس بی کفایتی را در برخی تشدید نماید، زیرا افراد ممکن است خود را به عنوان کسی تصور کنند که ملاک های بدن ایده آل را برآورده نکرده است. در چنین شرایطی ممکن است خود را سرزنش و تحقیر کنند.
3-در رسانه های اجتماعی برخی از افراد ممکن است با نظرات منفی در مورد ظاهر خود مواجه شوند و مورد مزاحمت قرار گیرند. مثلا افراد زیادی به دایرکت اینستاگرام فرد مراجعه نموده و مزاحمت ایجاد کنند.
4-برخی از جوانان به دنبال تأیید اعتبارشان از طریق لایک و کامنت در پست های خود هستند و اغلب محتویاتی را منتشر میکنند که مطابق با معیار زیبایی رایج باشد. از طرفی ترس از عدم تایید به افزایش اضطراب در مورد رعایت این استانداردها می شود و در این شرایط فرد در چرخه معیوب قرار می گیرد.
5-فشار برای انطباق با استانداردهای زیبایی غیرواقعی میتواند منجر به مشکلات شدید سلامت روان، از جمله اختلال بدشکلی بدن، اختلالات خوردن، افسردگی و اضطراب شود.
راهکارهای کاهش تاکید بر معیار زیبایی در ازدواج
حذف استانداردهای زیبایی در انتخاب همسر به دلیل تبلیغات وسیع ممکن است تا حدی چالش برانگیز باشد. با این حال، چندین راه حل می تواند به تغییر تمرکز از معیار زیبایی در ازدواج کمک کند. برخی از آنها عبارت اند از:
1-یادگیری سواد رسانهای و تفکر انتقادی میتواند به شما کمک کند تا معیار زیبایی در ازدواج را بهطور انتقادی تحلیل کنید. افزایش آگاهی در مورد غیرواقعی بودن بسیاری از معیارهای زیبایی و درک هدف و منظور تولیدکنندگان چنین محتویاتی می تواند به کاهش تأثیر مخرب آنها کمک کند. مثلا درنظر بگیرید که رونق دکان آنها وابسته به تبلیغات شان در نشان دادن معیار زیبایی در ازدواج است.
2-آیا ظاهر در یک رابطه مهم است؟(Do Looks Matter in a Relationship)هرچند جذابیت ظاهر ممکن است در ابتدا پوئن مثبتی باشد، با این حال روابط بلندمدت بر پایه ارتباطات عمیقتر و ارزشهای مشترک شکوفا می شود. از این رو در انتخاب همسر توجه به شخصیت، سازگاری و اخلاق و… طرف مقابل را قربانی معیار زیبایی او نکنید.
3-تمرکز صرف به یک معیار زیبایی در ازدواج در بلند مدت چالش برانگیز خواهد شد. از این رو ملاک های انتخاب همسر را به صورت وسیع تر درنظر بگیرید. ویژگی هایی مانند انعطاف پذیری، مهارت های حل مسئله، حمایت عاطفی و اهداف مشترک زندگی اغلب بیشتر به موفقیت بیشتر ازدواج کمک می کنند تا زیبایی ظاهری، که با گذشت زمان از بین می رود.
4-تعصبات و انتظارات غیرواقعی خود را درباره معیار زیبایی در ازدواج مورد بررسی مجدد قرار دهید. زیرا جذابیت امری ذهنی است و تحت تأثیر فرهنگ ها و باورهای مختلف، دائما متغیر است. برای مثال ممکن است آنچیزی که از نظر شما زیبا باشد برای طرف مقابل اینگونه نباشد و سرمایه گذاری بر روی آن به صرفه نیست.
5-بجای تمرکز بیش از اندازه به ملاک های زیبایی در ازدواج به مهارتها، به دستاوردها و ویژگیهای شخصیتی خود و طرف مقابل اعتماد کنند. عزت نفس درونی شده می تواند فشار برای انتخاب شریک زندگی بر اساس ملاک های ظاهری را کاهش دهد.
جمع بندی
لازم است آگاه باشیم بسیاری از محتویات رسانه ای از میل فرد به زیبایی سو استفاده می کند و او را در چرخه سیری ناپذیر معیار زیبایی در ازدواج وارد می کنند. رسانه های اجتماعی تبلیغات خود را در ذهن جوانان درونی سازی می کنند و محتویات تحریف شده ای را به مخاطب ارائه می دهند و مخاطب مجبور می شود که نسخه غیر واقعی خود را نشان دهد. نارضایتی از بدن، اعتماد به نفس پایین، تله مقایسه، احساس بی کفایتی، افزایش اضطراب از مهم ترین آسیب های تاکید بر معیار زیبایی در ازدواج هستند
برای رهایی از معیار زیبایی در ازدواج توصیه می کنیم سواد رسانه های خود را تقویت کنید. از اهداف تولیدکنندگان این نوع محتویات آگاه باشید. ملاک های انتخاب همسر را به صورت وسیع تر لحاظ کنید. انتظارات خود را مجددا بازخوانی کنید و عزت نفس خود را تقویت نمایید.