مقدمه
در این بخش از درسنامه قصد داریم شما را با برخی از آسیب های ازدواج سفید آشنا کنیم. مطالعات مختلف نشان داده است که ازدواج سفید عواقب و پیامدهای منفی مختلفی را نصیب دو طرف و رابطه می کند. از نظر شما ازدواج سفید چه آسیب هایی را برجای می گذارد؟ بسیاری از آسیب هایی که در ادامه به آن اشاره می کنیم، برگرفته از تحقیقات داخلی و خارجی است. در ادامه قصد داریم به برخی از رایج ترین آسیب های ازدواج سفید اشاره نماییم.
تاثیر منفی بر کیفیت رابطه
1-کاهش میزان رضایت در رابطه: میزان رضایت افرادی که تجربه ازدواج سفید دارند در مقایسه با افرادی که ازدواج رسمی کرده اند کمتر است. رضایت کمتر در ازدواج سفید، روابط منفی و تنش در رابطه را به دنبال دارد. مطالعات نشان می دهد که سطح خشنودی و کیفیت زندگی در بین زوجین همخوانه و زوجین عادی تفاوت فاحشی دارد. این موضوع غالبا در میان زنان پیامدهای منفی خود را بیشتر نشان می دهد. طرفین همواره از این موضوع در هراس هستند که نکند طرف مقابل شان به طور ناگهانی رابطه را به هم بزند و متحمل ضربه عاطفی بشوند.
2-عدم حمایت قانون: به دلیل فقدان تعهدات اجتماعی و حقوقی در این روابط، امید چندانی به عشق و صمیمیت پایدار نمی توان بست. احتمال تعهد عاطفی و تعهد اخلاقی در طرفین به مراتب کمتر است. از این رو احتمال اقدام به جدایی در این روابط بیشتر از ازدواج های رسمی می باشد. در واقع برجسته ترین پوئن منفی در ازدواج سفید عدم برخورداری از حمایت قانونی است. وجود قانون در ازدواج باعث می شود که دو طرف از تحمیل هر خواسته ای در رابطه دوری کنند و برای دستیابی هدف مشترکی تلاش کنند. در حالی که در ازدواج سفید صرفا منفعت فردی حکم فرماست و عملا قانون گریز است.
3-افزایش نرخ خیانت: در ازدواج سفید تعهد اجتماعی و قانونی وجود ندارد؛ از اینرو احتمال زیادی در قطع یک طرفه و ناگهانی رابطه وجود دارد. مطالعات نشان می دهد که زنان دارای تجربه ازدواج سفید به میزان پنج برابر بیشتر از زنانی که ازدواج رسمی کرده اند احتمال دارد که مرتکب خیانت شوند. همچنین مردانی دارای تجربه همخوانگی، تعهد کمتری نسبت به طرف مقابل شان دارند. در این شرایط یکی به از طرفین که غالبا دختران هستند ضربه محکمی به دلبستگی شان وارد می شود.
4-کاهش احتمال اقدام به ازدواج: اقدام به ازدواج رسمی در کسانی که تجربه ازدواج سفید دارند به مراتب کمتر از سایرین است. همچنین در صورتی که فردی از تجربه ازدواج سفید طرف مقابل اش مطلع باشد، به احتمال زیاد از ازدواج با او صرف نظر می کند. براساس مطالعه صورت گرفته در مرکز مطالعات جمعیتی آسیا و اقیانوسیه، اکثریت قریب به اتفاق پسران معتقدند که حاضر نیستند با دختری که با جنس مخالف در رابطه بوده ازدواج کنند.
5-پیامدهای منفی در زندگی آتی: در صورتی که فرد دارای تجربه ازدواج سفید موفق به ازدواج رسمی شود، سبک زندگی و عادت های گذشته وی بر روی همسر و زندگی مشترک او تاثیر مهمی برجای می گذارد. تجربه ازدواج سفید به احتمال زیاد بعدها احتمال نقض تعهد در زندگی مشترک آتی را در پی خواهد داشت. یعنی نمی توان تجارب گذشته را پشت در گذاشت و وارد رابطه جدید شد.
6-افزایش نرخ خشونت: در ازدواج سفید میزان خشونت خانگی بیشتر از ازدواج رسمی است. آمارها حاکی از آن هستند که بیشترین قربانیان خشونت در ازدواج سفید زنان میباشند. بیشترین کسانی در این رابطه مرتکب رفتارهای خشن میشوند غالبا مردان هستند. طبق آمارها زوج های همخانه حملات فیزیکی بیشتری در مقایسه با زوج های رسمی از خود بروز می دهند. در واقع عدم برخورداری از حمایت های قانونی و اجتماعی زمینه ساز بروز آسیب های همچون خیانت و خشونت در ازدواج سفید هست.
7-افرایش احتمال آسیب به کودکان: طبق مطالعاتی که در کشورهای غربی انجام شده است. کودکانی که در ازدواج سفید به دنیا می آیند میزان افسردگی، مشکلات رفتاری و عملکرد تحصیلی آنها به مراتب زیادتر است. طبق آمارهای بدست آمده حدود نیمی از کودکانی که در ازدواج سفید متولد می شوند با مشکل فقر دست و پنجه نرم می کنند.
این موضوع در ایران نیز معضلات خاص خود را دارد. برای مثال شناسنامه مهمترین مشکل کودکان حاصل از ازدواج سفید می باشد. تولد نوزاد حاصل از ازدواج سفید مانع از صدور گواهی ولادت و شناسنامه برای او میشود. این موضوع مشکلات متعددی را برای مادر و فرزند ایجاد میکند. همچنین نام خانوادگی آن فرزند از نام مادر اخذ میشود که میتواند تبعات اجتماعی منفی مثل چالش در ارث را برای آینده کودک به همراه داشته باشد.
تاثیر منفی بر وضعیت فرد
1-کاهش میزان سلامت اجتماعی :در کشورهایی که ازدواج سفید در آنها از مقبولیت چندانی برخوردار نیست، بهزیستی روان شناختی زنان دارای تجربه ازدواج سفید کمتر است. همچنین مطالعات نشان می دهند که بسیاری از افرادی که وارد این رابطه می شوند از طرز نگاه و قضاوت افراد پیرامون شان نسبت به این رابطه دچار هراس هستند.
2- کاهش میزان سلامت روان شناختی: کسانی که تجربه ازدواج سفید دارند، در مقایسه با افراد متاهل میزان افسردگی بیشتری دارند و همچنین میزان عزت نفس آنها پایین تر است. برای مثال برخی از افرادی که پس از تجربه ازدواج سفید از طرف مقابل جدا شدند به مصرف داروهای روانپزشکی روی آوردند.
4-واکنش منفی خانواده ها: اغلب والدین مخصوصا در کشورهای جمع گرا وقتی بفهمند که فرزند آنها به سراغ این روابط رفته است ممکن است واکنش های تندی را علیه وی نشان دهند. برای مثال ممکن است آنها فرزندشان را سرزنش، تنبیه، تحقیر و قضاوت نمایند. در برخی از شرایط ممکن است آنها را طرد نمایند و از ارائه کمک های موردنیاز به او خودداری نمایند.
5-افزایش گرایش به رفتارهای پرخطر: اغلب افراد دارای تجربه ازدواج سفید، ویژگی شخصیتی مخصوصی دارند. اغلب این افراد ریسک پذیری بیشتری از خود نشان می دهند. در واقع گرایش به تخطی قانون در آنها در مقایسه با سایرین بیشتر است. به همین دلیل ممکن است معضلاتی را برای خود و سایرین ایجاد کنند.
6- افزایش احتمال سقط جنین: بسیاری از زنان در این نوع روابط به دلیل ترس از قضاوت اجتماعی یا عدم توانایی در تأمین نیازهای روانشناختی، اجتماعی و مالی فرزندشان، به سقط جنین روی میآورند. این مسئله به ویژه زمانی حادتر میشود که پدر کودک مسئولیت خود را نپذیرد.
7-چالش های قانونی و اجتماعی: ازدواج سفید به دلیل عدم ثبت قانونی و شرعی، مانع از ایجاد تعهدات قانونی بین زن و مرد میشود. در این نوع رابطه، افراد نمیتوانند از حقوق قانونی رایج مانند مهریه، ارث، نفقه و… بهرهمند شوند و تعهدات آنها فقط محدود به توافقات غیررسمی است که هیچ مرجع قانونی آنها را حمایت نمیکند. برای مثال ممکن است در نحوه تقسیم اموال به مشکل برخورد کنند یا کسی به آنها مسکنی اجاره ندهد.
تمرین
1-به نظر شما چرا آمار خشونت و خیانت در ازدواج سفید بیشتر از ازدواج رسمی است. دلایل خود را نام ببرید.
2-از دید شما چرا افراد دارای تجربه ازدواج سفید در صورت تمایل به اقدام به ازدواج رسمی، مورد مقبولیت طرف مقابل شان قرار نمی گیرند؟
3-چه عواملی دست به دست هم می دهد تا از میزان سلامت روانشناختی و اجتماعی افراد در ازدواج سفید کاسته شود؟
پیشنهادات
برای کسب اطلاع بیشتر در مورد آسیب های ازدواج سفید می توانید این کلیپ را مشاهده کنید.