اختلافنظر در هر رابطهای طبیعی است، اما نحوه مدیریت آن تعیینکننده کیفیت ارتباط خواهد بود. یکی از مهمترین راهها برای کنترل تعارضات، گوش دادن فعال است؛ یعنی پیش از پاسخ دادن، ابتدا به صحبتهای طرف مقابل با دقت گوش دهید و تلاش کنید دیدگاه او را درک کنید. همچنین، بیان شفاف احساسات و نظرات بدون سرزنش یا متهم کردن، میتواند از بروز سوءتفاهمها جلوگیری کند. جستجوی نقاط مشترک در هنگام اختلاف باعث میشود که تمرکز از اختلاف به سمت همکاری و حل مسئله برود. در چنین شرایطی، مدیریت هیجانات بسیار مهم است؛ واکنشهای احساسی شدید میتواند تنش را افزایش دهد، در حالی که حفظ آرامش و استفاده از منطق به گفتوگوی سازنده کمک خواهد کرد. علاوه بر این، احترام به تفاوتها یکی از اصول اساسی در مدیریت اختلافات است؛ هر فرد دیدگاهها و باورهای متفاوتی دارد و تلاش برای تحمیل نظر شخصی میتواند نتیجه معکوس داشته باشد. به جای تمرکز بر برنده شدن در بحث، بهتر است راهحلهای مشترک جستجو شود تا هر دو طرف احساس رضایت داشته باشند. استفاده از کلمات مناسب و پرهیز از جملات تحریکآمیز مانند «تو همیشه…» یا «تو هیچوقت…» میتواند از تشدید تنش جلوگیری کند. همچنین، انتخاب زمان مناسب برای گفتوگو اهمیت دارد؛ صحبت درباره مسائل حساس در لحظات پرتنش یا هنگام خستگی میتواند نتیجه نامطلوبی داشته باشد. در مواردی که اختلافات عمیق و پیچیده هستند، مشورت با افراد آگاه مانند مشاوران یا افراد باتجربه میتواند کمککننده باشد. در نهایت، باید پذیرفت که برخی اختلافات همیشه وجود خواهند داشت و مهمتر از توافق کامل، نحوه مدیریت این اختلافات و ایجاد درک متقابل است.
جمع بندی
در این فصل، به اهمیت شناخت متقابل در دوران آشنایی پیش از ازدواج پرداخته شد و ابعاد مختلف این شناخت مورد بررسی قرار گرفت. ابتدا به پرسشهای کلیدی برای شناخت عمیقتر اشاره شد که به افراد کمک میکند درک دقیقی از نگرشها، باورها و ارزشهای طرف مقابل داشته باشند. سپس، تفاوتها و شباهتها در روابط مورد بحث قرار گرفت و تأکید شد که شناخت این موارد و ارزیابی میزان تأثیر آنها، نقشی اساسی در پیشگیری از تعارضات آینده دارد. در ادامه، سبکهای ارتباطی و نحوه تعامل در شرایط مختلف بررسی شد، زیرا نحوه برقراری ارتباط و مدیریت اختلافات میتواند کیفیت یک رابطه را تعیین کند. همچنین، به نقش آزمونهای شخصیتشناسی مانند آزمون ۱۶ عاملی کتل اشاره شد که میتوانند به شناخت دقیقتر ویژگیهای فردی کمک کنند. علاوه بر این، راهکارهایی برای مدیریت اختلافنظرها ارائه شد که بر گوش دادن فعال، احترام به تفاوتها و یافتن راهحلهای مشترک تأکید داشتند. در مجموع، این فصل بر ضرورت داشتن رویکردی آگاهانه، گفتوگوی شفاف و بررسی همهجانبه شخصیت و سبک زندگی طرف مقابل تأکید داشت تا افراد بتوانند با اطمینان بیشتری برای آینده خود تصمیم بگیرند.
تمرین
برای انجام این تمرین، ابتدا یک برگه یادداشت یا یک فایل متنی آماده کنید و به سؤالات زیر پاسخ دهید. سپس، در صورت امکان، از طرف مقابل خود نیز بخواهید که به همین سؤالات پاسخ دهد. پس از پاسخدهی، نتایج را با هم مقایسه کنید و درباره شباهتها و تفاوتهای خود گفتوگو کنید.
1) ارزشهای اساسی شما در زندگی چیست؟ سه مورد از مهمترین ارزشهایی که در تصمیمگیریهای شما تأثیرگذارند را بنویسید.
2) در مواجهه با یک اختلافنظر جدی، معمولاً چه واکنشی نشان میدهید؟ سکوت میکنید، بحث میکنید یا راهحلی مشترک جستجو میکنید؟
3) نحوه ابراز احساسات شما چگونه است؟ آیا تمایل دارید احساسات خود را بهصورت مستقیم بیان کنید یا معمولاً آنها را در رفتار خود نشان میدهید؟
4) در شرایط استرسزا چگونه عمل میکنید؟ آیا ترجیح میدهید تنهایی مشکل را حل کنید یا از دیگران کمک میگیرید؟