تیپ عاطفی به چه معناست؟
“تیپ عاطفی” ما در واقع فراتر از لیستی از ویژگیهای ظاهری یا شخصیتی مورد علاقهمان است که بر فرایند ازدواج ما سایه می افکند. در واقع، این یک فیلتر ذهنی است که از طریق آن، افراد مدنظر خود را به منظور ازدواج انتخاب میکنیم. این فیلتر تحت تأثیر عوامل مختلفی شکل میگیرد، از جمله جامعه و فرهنگ تجربیات شخصی و خانوادگی، فانتزیها و تصورات ما دربارهی عشق و زندگی مشترک و روایتهایی متنوعی که در این زمینه برای خود ساختهایم؛ اینکه چه کسی می تواند برای ازدواج مناسب ما باشد.
با گذشت زمان، این معیارها به چارچوبی تبدیل میشوند که بر اساس آن، افراد را بررسی و ارزیابی میکنیم. گاهی این فرآیند آنقدر به صورت خودکار در می آید که افراد را در دو دستهی “مناسب” و “نامناسب” قرار میدهیم، بدون اینکه به فرصت شناخت واقعی آنها فکر کنیم.
البته، طبیعی است که ما در دنیایی با گزینههای بیشمار مواجه هستیم، لازم باشد انتخابهای خود را محدود کنیم. اما چالش اصلی این است که این کار را بدون بستن درهای ذهن خود نسبت به تجربهی عشق در اشکال مختلف انجام دهیم و در عمل، خود را به یکی دو معیار برجسته محدود می سازیم.
تیپ عاطفی ما چگونه شکل میگیرد؟
یکی از سوالاتی که ممکن است از خود بپرسیم این است که تیپ عاطفی ما به چه نحوی تشکیل می شود و در آن چه عواملی دخیل هستند؟
به احتمال زیاد، تیپ عاطفی شما بر اساس ارزشهایی که از کودکی در شما شکل گرفته، ایجاد شده است. آیا زمانی که کودک بودید، فرد خاصی (مثلا دوست خواهر یا برادر شما) به شما توجه کرد و باعث شد جذب شخصیتهای مهربان و حامی شوید؟ یا شاید به سمت افراد موفق و قدرتمند کشیده میشوید، زیرا این ویژگی در خانوادهی شما وجود نداشت و شما به دنبال چیزی متفاوت هستید؟
علاوه بر تجربیات دوران کودکی، سبک دلبستگی نقش بزرگی در شکلگیری تیپ عاطفی ما دارد. مطالعات نشان می دهد افرادی که سبک دلبستگی اضطرابی دارند، معمولا جذب کسانی میشوند که از نظر عاطفی دستنیافتنی و دوریگزین هستند. از طرفی افراد با دلبستگی اجتنابی، اغلب از صمیمیت فرار میکنند و ممکن است جذب افرادی شوند که نیازمند توجه زیادی هستند. همچنین نباید از یاد ببریم که رسانهها و فرهنگ عامه نیز تأثیر زیادی در شکلگیری معیارهای ما دارند. فیلمها و سریالها، اغلب محتویات غیرواقعی از عشق ارائه میدهند و باعث میشوند معیارهای ما بر اساس فانتزیهای غیرقابل تحقق شکل بگیرند.
چگونه در انتخاب شریک عاطفی گیر میافتیم؟
یکی از مطالب مهم مقاله حاضر این است که چگونه برخی در انتخاب شریک عاطفی گیر می افتند؟ ازجمله دلایل آن می توان اشاره کرد که بسیاری از افراد به شدت به یک تیپ خاص پایبند هستند و این باعث میشود که بارها و بارها در دام روابط ناموفق بیفتند. برای مثال وقتی همیشه براساس یک لیست مشخص از معیارها انتخاب میکنیم، طبیعی است که نتایج ناخوشایند مشابهی بگیریم. اگر این لیست تا به حال شما را به یک رابطهی سالم و رضایتبخش نرسانده، احتمالا باید در آن بازنگری کنید.
همچنین یکی از چالش های رایج در دنیای امروزی، اپلیکیشنهای دوستیابی است. در این برنامهها، افراد فقط با کسانی ارتباط برقرار میکنند که دقیقاً مطابق با معیارهایشان باشند. این باعث تکرار الگوهای گذشته و در نهایت فرسودگی عاطفی خواهد شد.
از طرفی تحقیقات نشان دادهاند که استفادهی بیش از حد از اپلیکیشنهای دوستیابی، باعث افزایش استرس، اضطراب و افسردگی در کاربران میشود. محدود کردن انتخابها به گروه کوچکی از افراد، باعث از دست دادن فرصت تجربهی روابط جدید و همچنین رشد شخصی می گردد.
البته، داشتن ترجیحات درباره انتخاب همسر امر مهمی است، اما تجربه نشان داده که افراد معمولاً با کسانی خوشحال میشوند که فراتر از لیست معیارهایشان هستند! و در انتخاب همسر، خود را محدود به برخی از جنبهها نمی کنند.
چگونه تیپ واقعی خود را پیدا کنیم؟ شناخت تیپ واقعی میتواند یک فرآیند هیجانانگیز و آموزنده باشد. میتوانیم با دید باز، روابط جدید را تجربه کنیم و ببینیم که چه چیزی واقعاً باعث شادی ما میشود.
چند راهکار برای شناخت تیپ واقعی:
با افرادی خارج از تیپ همیشگی خود قرار بگذارید. یعنی خود را مجبور نکنید ایده آل های ذهنی تان مسسیر انتخاب همسر را در شما تحت تاثیر قرار دهد. گاهی اوقات قرار گذاشتن با افراد متفاوت باعث میشود که نگاه جدیدی به معیارهای خود داشته باشیم. شاید متوجه شوید که فردی که هرگز در نظر نمیگرفتید، بتواند یک شریک زندگی ایده آل برای شما باشد.
از دوستان و خانوادهی مورد اعتماد مشورت بگیرید اطرافیان شما میتوانند الگوهایی در انتخابهای شما ببینند که شاید خودتان متوجه آنها نباشید. نظرات آنها را در مورد ویژگیهای مشترک افرادی که قبلاً با آنها در رابطه بودهاید، بپرسید.
لیست معیارهای خود را تجدیدنظر کنید و آنها را بازنویسی کنید این بار، به جای تمرکز بر ویژگیهای ظاهری یا سطحی، بر احساساتی که میخواهید در رابطه تجربه کنید تمرکز کنید.
از حالت و ژست “مصاحبه شغلی” خارج شوید! به جای بررسی معیارهای ظاهری در قرارهای ملاقات، به این فکر کنید که آیا این فرد باعث حس آرامش و شادی شما میشود؟
بر روی آگاهی و رشد شخصی کار کنید: اگر در گذشته الگوهای مخربی در انتخابهای خود داشتهاید، شاید زمان آن رسیده باشد که بر روی سبک دلبستگی و رشد فردی خود کار جدی انجام دهید.
نتیجهگیری
ما معمولا به دنبال روابطی میرویم که احساس آشنایی و امنیت به ما بدهند، اما گاهی اوقات این معیارها ما را در یک چرخهی تکراری و ناموفق نگه میدارند. وقتی معیارهای خود را گسترش میدهیم و محدودیتهای ذهنی خود را کنار میگذاریم، فرصتهای بهتری برای یافتن عشق واقعی پیدا میکنیم.
انتهای مقاله را با نکته ای از مولوی شاعر بزرگ پارسی زبان به پایان می رسانیم: ایشان میگوید: “وظیفهی تو این نیست که به دنبال عشق بگردی، بلکه باید تمام موانعی را که درونت برای آن ساختهای، از بین ببری.” در واقع با شکستن این موانع، میتوانیم عشق را در جایی پیدا کنیم که هرگز انتظارش را نداشتیم.